پنجاه سال افشای جنایات نازی‌ها علیه یهودیان

"خانه‌"ی مشهورترین خاطره‌‌نویس جهان کهیک دختر یهودی آلمانی به نام آنه فرانک، بود، پنجاه ساله شد. در این خانهآنه، تنها ۲۵ ماه در اتاقی زیر شیروانی در آمستردام مخفیانه زندگی کرد.این "خانه" در واقع محل کسب و کار پدر آنه، اتو فرانک بود که پس از تصرفهلند توسط آلمان نازی در سال ۱۹۴۰ و آغاز تهاجم به یهودی‌ها در این کشور،به پناهگاه آنان بدل شد.

اتو فرانک‌، پس از به قدرت رسیدن نازی‌ها درسال ۱۹۳۳ همراه خانواده‌ی خود به هلند گریخت و برای امرار معاش، دفتریتجاری تأسیس کرد. وقتی نازی‌ها برنامه‌ی "انتقال" یهودیان به اردوگا‌ه‌هایمرگ را در این کشور آغاز کردند، اتو فرانک‌از بیم روانه‌شدن به اتاق گاز،از یکی از همکارانش خواست به او و خانواده‌اش کمک کند. او زن جوانی به ناممیپ گیز بود که در مدتی بیش از ۲ سال برای "فرانک‌ها" خوراک و پوشاک، تهیهو نیازهایشان را برطرف ‌می‌کرد. یک زن جوان هلندی دیگر، الیزابت بپواسکوئیجل، نیز در این کار به میپ گیز یاری می‌رساند. این دو با این که بهپی‌آمدهای خطرناک کمک به یک خانواده‌ی یهودی در دوران تسلط نازی‌ها برهلند آگاه بودند، تا در ۴ آگوست سال ۱۹۴۴ به این کار ادامه دادند. در اینروز نهانگاه خانواده فرانک لو رفت و تمام افراد آن دستگیر و سپس بهاردوگاه مرگ فرستاده شدند.

آنه فرانک، چندین روز پس از مرگ خواهرش مارگوت فرانک، در سن ۱۵ سالگی بر اثر بیماری تیفوس درگذشت.

  دستنوشته خاطرات آنه فرانک

آنه، دو سال پیش از مرگ خود، یعنی در سالروز تولد ۱۳ سالگیش، دفترچه‌ایهدیه گرفت که با شروع زندگی مخفی‌اش، خاطرات خود را از تاریخ ۱۲ ژوئن سال۱۹۴۲ تا اول اوت سال ۱۹۴۴در آن ثبت کرد. این دفتر، برای آنه چیزی بیش ازیک دفترچه‌ی خاطرات بود و با آن مثل یک دوست، رازدار و همدم خود رفتارمی‌کرد. از این رو به آن، "کیتی" نام داده بود. آنه ماجرای اولین عشقش،پتر، را تنها با "کیتی" درمیان گذاشت: «فراموش کردم که هنوز درباره عشقواقعی‌ام به تو چیزی نگفته‌ام. پتر، پسری ایده آل است؛ بلند، باریک و خوشچهره با قیافه‌ای جدی، آرام و باهوش.»

در این که از قرن پیش تا به‌حال خوانندگانبسیاری در سراسر جهان از این عشق مخفیانه با خبر شده‌اند، شکی نیست. چوناین اثر بارها به زبان‌های مختلف جهان ترجمه و منتشر شده است. "خاطرات آنهفرانک" به زبان هلندی، در سال ۱۹۴۷، پس از آن که میپ گیز دفترچه را درمخفیگاه خانواده‌ی فرانک یافت و آن را به تنها بازماندهٔ جمع، اتو فرانکتحویل داد، منتشر شد. ترجمه‌ی انگلیسی آن در سال ۱۹۵۲ انتشار یافت. زندگیاین قربانی نسل‌کشی یهودیان (هولوکاست) به دست نازی‌ها، الهام‌بخش بسیاریاز کارگردانان سینما، تئاتر و اپرا نیز بوده است.

مسئولان "بنیاد فرهنگی آنه فرانک" در نظردارند پنجاهمین سال تأسیس "خانه‌ی" او را به جشنی سراسری و جهانی تبدیلکنند: با نشان‌دادن فیلمی سه‌بعدی درباره‌ی سرنوشت تلخ او در اینترنت.بازدید ملکه‌ی هلند، بئاتریس، نیز از جمله به نشانه‌ی ارج‌گذاری بر جسارتهم‌وطنان خود برای کمک به یهودیان، بخشی از این برنامه را تشکیل می‌دهد.

آیا این اقدامات به ماندگارشدن یاد و عبرتگرفتن از سرنوشت آنه فرانک یاری می‌رساند؟ پاسخ مدیر "بنیاد فرهنگی آنهفرانک" این است: «آنه فرانک، مشهورترین قربانی هیتلر است. او در اردوگاهبرگن ـ بلزن فوت کرد و برای ما دفترچه‌ی خاطراتش را به جا گذاشت... آن‌چهاز دست ما برمی‌آید، این است که آن را در شکلی مدرن‌تر و جدیدتر ارائهدهیم، تا علاقه‌ی انسان‌های بیشتری را در سراسر جهان به سرنوشت آنه فرانکجلب کنیم.»